Olbmot áiggiid čađa 2 - page 33

33
Muorraávdnasat, skiipajohtolat, guolásteapmi
Lahtten. Njuohtan: Fritjof Smith-Hald, 1874.
Molssodeaddji konjunktuvrrat muorraávnnasealáhusas
Gitta 1500-vuođđologuin leat leamaš muorraávnnaseksporta dehálaš
ealáhussuorgin. Loahpagehačen 1790-jagiid lassánii dát eksporta nannosit. Go
Norgga-Dánmárkku ealáhuspolitihkka ložžejuvvui maŋŋá 1784, de dagahii
dat ahte beahcečuohppan, ávdnasiid sahán ja muorraávnnaseksportta
gáržžideamit heaittihuvvojedje. Boađusin lei ahte eksportta lassáneapmi juvssai
ođđa olahusaid. Áigodat gaskkamuttus 1790-jagiid ja dassážii go Dánmárku-
Norga gessojuvvui mielde napoleonsođiide 1807:s, lea dovddahuvvon norgga
eksportta
golleáigin.
Telemárkkus goarkŋui eksporta gaskkamuttus 1790-jagiid
rájes soađi rádjái 50 proseanttain. Seammás gorgŋo maiddái hattit duppal
geardái. Dát buorit konjunktuvrrat ledje vuođđun dasa ahte opmodagat sturro
gávpealbmáin Sørlánddas ja Østlánddas geain lei monopola
muorraávnnaseksporttas sin guovllus. Sullii 60 proseantta muorraávdnasiin
manai Stuorra Británniai, ja muđui juohkásii eksporta proseanttaid mielde ná:
20% Hollándii, 15% Dánmárkui ja loahppa 5% Duiskii ja Frankriikii. Soahti
Stuorra Británniain 1807:s vahágahtii muorraávnnaseksportta hui garrasit.
Norgga beahceeksporta bissehuvvui brihttalaš márkaniidda ja ollu muorraávnnas
gávpealbmá reastaluvve. Maŋŋá ráfišiehtadeami 1814:s lei dilli ain váttis.
Brihttalaš márkan fas rahppojuvvui, muhto brihttalaččat válljejedje kanadalaš
1...,23,24,25,26,27,28,29,30,31,32 34,35,36,37,38,39,40,41,42,43,...58
Powered by FlippingBook