39
Friddjagirkut ja risttalaš lihkadusat
Norgga girku lea ain organiserejuvvon lagas čanastagaiguin
stáhtii ja norgga stáhta addá ekonomalaš doarjaga girkui.
Buot girkut eai leat ná organiserejuvvon.
Friddjagirkut
eai leat
sorjavaččat stáhtii. Girkut ruhtaduvvojit eanas čoggojuvvon
ruhtaskeaŋkkaiguin maid olbmot, geat gullet báikkálaš girkui,
addet. Friddjagirkut nammadit ieža báhpaid (
pastor
lea daid
namahas eanas). Nammadeapmi dahkkojuvvo báikkálaččat da
hje iešguđet friddjagirkoservodaga bajitorgánas. Norgga stuorá
mus friddjagirkut leat hellodatustibat, metodisttat, baptisttat,
adventisttat, lutherlaš friddjagirku ja mišuvdnalihttu (misjons-
forbundet).
Oskoservodat
lea juridihkkalaš doaba. Dat mearkkaša osk-
koldatlaš organisašuvdna dahje girku mii almmolaččat lea
dohkkehuvvon.
Konfešuvdnamáhttu
lea sátni mii muitala oahpa
risttalaš oskoárbevieruid birra ja dat sisttisdoallá máhtu sin
historjjás, oahppaáddejumis, organiseremis, oskočađaheamis
B A R G O B I H T Á T
1:
Mo lea girkus dan báikkis gos don
orut – geavahit go doppe sámegiela
ipmilbálvalusas?
Geavahuvvojit go sámi symbolat girko
lanjaid hábmemii? Mo lea girku organi
serejuvvon doppe gos don orut?
Gii lea suohkanbáhppa, ja geat earát
barget girkus?
Makkár barggut sis leat?
Geas lea bajimus ovddasvástádus báik
kálaš girkui ja geat sii leat?
Jus it dieđe dáid birra, de don galggat
áššis ohcat dieđuid ja dáid dieđuid juo
gadit iežat luohkás.
2:
Leago ipmilbálvaluseallimis mihkke
ge earenoamáš árbevieruid du guovl
lus
?
Iskka leatgo du báikkálaš birrasis girko
laš árbevierut mat leat earáláganat go
eará báikkiin?
Mo dáhpáhuvvá ipmilbálvalus? (Mak
kár lea ipmilbálvalusortnet?)
3
:
Leago du báikkis leastadialaš čoak
kalmas dahje leago dakkár leamaš ov
dal?
Iskka ášši. Dovddat go don leastadialaš
olbmuid?
Mii dáhpáhuvvá leastadialaš čoakkal
masas?
Manne lea leastadianismmas nu konser
vatiivvalaš risttalašvuođaáddejupmi?
Jus lea vejolaš, geahččal dahkat jeara
hallama muhtin leastadialaš sárdnided
djiin. Digaštallet luohkás vástádusaid
mat dutnje addojedje jearahallamis.
sihke biibbal ja sárdnunmáhtu. Sii johte miehtá sámi ja sárdnidedje
Ipmilsáni sámegillii. Dán láhkái sii vuođđudedje lagas oktavuođa
álbmogiide ja guovlluide. Báikkálaš olbmot ovddidedje ieža lihka
dusa organiserenvugiid ja jođihedje čoakkalmasaid. Leastadianisma
čuovui olbmuid vieruid ja dábiid ja šattai danne hui konservatiiva
risttalašvuohta. Servodat lea máŋgga dáfus ođasmahttun, muhto
leastadianismma beaivválaš eallinnorpmat ja njuolggadusat bissot
ain nu mo ledje máŋggaid buolvvaid áigi.
•
SÁMI GIRKOEALLIN
Sámi girkolaš eallin sierrana girkostallanvieruid bokte. Sámi árbe
vierut oidnojit gásttas, risttašeamis, konfirmašuvnnas, heajain ja
hávdádemiin. Beassážat leat dehálaš allabasit ja girkostallan, hea
jat ja konfirmašuvnnat lágiduvvojit miehtá beassážiid. Sámegiella
ja dulkon lea dábálaš dán áigge buot girkostallamiin. Buorádallan ja
guvlláruššan leamaš don doložis sámi árbevierru masa olbmot leat
dorvvastan buozanvuođaid oktavuođas. Dát lea áibbas lunddolaš ja
dohkálaš sámiid gaskkas.
