44
Danin ožžo nissonat oasi ovddasvástádusas mo servodat galg-
gai stivrejuvvot ja dat almmolaš geatnegasvuođat maid dat
mielddisbukte. 1978:s dohkkehuvvui dásseárvoláhka Norggas.
Dat galggai sihkkarastit albmáide ja nissoniidda dásseárvvu
ja ovttalágan meannudeami. Láhka sihkkarasttii goappašiid
sohkabeliide seamma vuoigatvuođaid, muhto liikká lei dehálaš
nissoniid deattuhit sivasgo lei sin dilli servodagas mii galggai
buoriduvvot. Ollu leat juksan maŋimuš logijagiid, muhto dás-
seárvvu- ja ovttadássásašvuođa gilvu liikká joatkašuvvá. Otná
hástalusat leat earret eará seamma bálká nissoniidda ja albmái-
de, váhnenvuohta ja veahkaválddálašvuohta nissoniid vuostá.
•
Makkár rollajuogademiid gávnnat sohkabeliid gaskka otne? Leago
patriarkalaš servodat juoga mii gullá ovddeš áigái, vai leatgo ain bái-
dnon patriarkalaš ovdagovain? Guorahala ovdamearkkaid. Oaivvil-
datgo ahte buot lea nu mo galgá, vai leago mihkkige maid galggašii
earáhuhttit?
Sátni ovttadássásašvuohta ii leat dušše dallego sohkabeliid bir-
ra lea sáhka, muhto otne geavahuvvo doaba viidát áddejumis.
Dásseárvvu gilvu sohkabeliid gaskka oaidnit mii dego oassin
buot lágan vealahemiid vuostá, leaš dal ahki, čearddalašvuohta,
sohkabealli, doaibmanákca, osku dahje seksaeallin iešláhki.
Dásseárvu ja ovttadássásašvuohta gusto maiddái dáid beliide
eallimis. Go olbmot boarásmuvvet, de galgá sis ain leat vuoigat-
vuohta beassat mearridit, ja oažžut árvvus eallima. Olbmot geat
bohtet riikii eará kultuvrrain, galgá leat vejolašvuohta barggu
oažžut ja ealihit iežas ja sin bearraša, vaikko vel hálletge eará
giela, leat eará dábit dahje eará dovdomearkkat mat leat eara-
lágan go majoritehtaálbmogis. Olbmuin geain lea unniduv-
von doaibmanákca, ovdamearkka dihtii sivasgo juvlastuolus
čohkkájit, galgá leat vuoigatvuohta ja vejolašvuohta geavahit
johtolatvuojániid nugo earátge, dahje beassat sisa dáluide ja
rusttegiidda gos sii vánddardit. Olbmuin geain leat eará seksa-
eallin iešlágit go eanetlogus, eai galgga vásihit badjelgeahččama
dahje sosiálalaš olggušteami, eaige eará láhkái vealahuvvot. Sis
geain lea eará eallinoaidnu dahje osku, galgá maiddái leat vejo-
lašvuohta eallit oskkusteaset ovttas earáin geain lea seamma
osku. Ovttadássásašvuohta válddaha buohkaid vuoiggalašvuođa
Patriarkalaš (áhčistivren) sohkabealrolla-
minsttar lea rievdan. Otná servodat lea
lahčojuvvon nu ahte áhčis lea nannejuvvon
vuoigatvuođat mánástallat oktain bálkkan
máná vuosttas jagis, ja eatnis lea danin
álkkit bargodillái lávket maŋŋá máná-
riegádeami.
© Inga Karen Anne Triumf.
