ALMMI SPEAJAL - Filosofiija ja etihkka - page 54

54
Ekologalaš ovddasvástádus
Go maidige otne gohčodat «ruoná», mearkkaša dat dávjá ahte
dat deavdá gáibádusaid mat čájehit ekologalaš ovddasvástádusa.
Mis lea ruoná politihkka, ruoná gálvvut, ruoná biillat, ruoná
�ievrrut/�ievrrideapmi, ruoná duhkorasat, ruoná �iloso�iija jna.
Dat mo sáhttá čájehit «ruoná» (ekologalaš) ovddasvástádusa
árgabeaivvis lea šaddan dađistaga dehálet fáddá.
Iskka neahttasiiddu:
ja geahča mak-
kár evttohusat sis leat mo mii sáhttit čájehit ekologalaš ovddas-
vástádusa árgabeaivvis. Leago doppe oktage evttohus maid don
oaivvildat lea dehálet dahje buoret go eará evttohusat? Leago dus
alddát makkárge evttohus?
Min áiggi servodagas lea ekologiija šaddan etihkkafáddán. Sátni
«ekologiija» boahtá guovtti greikka sánis,
oikos
mii mearkkaša
viessu ja
logos
mii mearkkaša sátni dahje «oahppa dan birra».
Muhto ekologiija ii leat dušše «viessooahppa» – dat lea dan
birra mo mii oaidnit máilmmi ollislažžan. Máilbmi lea dego
«viessu» dainna lágiin ahte mii buohkat dohko gullat ja leat
sorjavačča guhtet guoimmis go galgat rá�is eallit seamma robi
vuolde. Dat mearkkaša ahte mii fertet vuhtii váldit guhtet guoi-
bmámet eatge billistit nuppiid ovddas nu ahte viessu ii leat šat
oruhahtti. Go mii biepmu váldit galbmaskábes, de sáhttá dat
čuohcat guhtet guoibmámet jus váldit menddo ollu, ja jus eat
doala dálu ortnegis, sáhttá dat mearkkašit ahte mii billistat
earáid vejolašvuođaid ássat viesus. Nu mo sátni ekologiija geava-
huvvo dieđalaš oktavuođas, mearkkaša dat oahppa lotnolas
váikkuhusaid birra mii dáhpáhuvvá gaskal buot heakkalaččaid,
ja fága rehkenastojuvvo dego oassin biologiijas. Go geavahat
sáni servodaga oktavuođas, oažžu dalle viidát áddejumi, ja go
geavahat etihka oktavuođas, lea dalle olbmuid birrasa ovddas-
vástádusa birra, ja mo mii láhttet dan ektui mii lea min birra.
Dat mii dagai ahte ekologiija oaččui nu stuorra mávssolašvuođa,
lei dovddiidus dan birra ahte olmmoš nuoskkida luonddu ja bir-
rasa, ja dan geažil bohtet farga oažžut duođalaš váikkuhusaid
sihke olmmošgeardi ja buot mii eallá eatnama alde. Eatnama
buohtastahtte ávusskiippain (romskip). Dákkár skiippas ferte-
1989 čavčča mearridii Davviriikkaid
Ministarráđđi ráhkadit Njukča/Svanen, mii
lea oktasaš Davviriikalaš birasmearkan/
logo.
Birasmearkka/logo lea suopmelaš dáiddár Kyôsti Varis
hábmen.
1...,44,45,46,47,48,49,50,51,52,53 55,56,57,58,59,60,61,62,63,64,...82
Powered by FlippingBook