35
guhká go buori áššái lei ávkin: “Terror boargárvuoiŋŋa haga lea billistahtti,
boargárvuoigŋa terrora haga lea dohkketmeahttun,” dajai son muhtun iežas sártniin.
Muhto maiddái 1794 suoidnemánus nai Robespierre nai šattai terrora gillájeaddjin.
Boargárseađu nissonat ásahedje patriohtalaš nissonjoavkkuid, mat dábálaččat barge
sosiála bargguid.
Golbma nissonolbmo dalle go fránska revolušuvdna lei
Girječálli Olympe de Couges gulai daidda geat reagerejedje go revolušunárat eai bidjan
nissoniid politihkalaš vuoigatvuođaid áššelistui. Go fránskalaš vuođđoláhka 1791:s
maŋidii dán gažaldaga, de son eará ládje čálistii olmmošvuoigatvuođajulggaštusa, doppe
gos ná daddjo:
“Álbmot lea vuođđun buot váldái, ja álbmot leat dievddut ja nissonolbmot
searválagaid.”
Charlotte Corday lei oahppan nissonolmmoš gii lei áibbas vissás dasa ahte
jakobinárat ledje doalvvuheame revolušuvnna idéaid áibbas endorii. Son danin
mátkkoštii Normandies Parisii, gos manai jakobinárjođiheaddji Marat lusa ja gottii su
njuovvanniibbiin. Heakkahuhttinbilddas son bealuštii dagu dainna ahte son gottii
tyránna.
Marie-Antoinette
(1755-93)
lei
nuortariikkalaš
prinseassa
ja
njealjenuppelotjahkásažžan son bođii Frankriikii náitalit gonagas Ludvig 16.:in. Son
šattai jođánit bivnnuhis olmmožin daningo son dagai juoidá Versaillesa garra
hoavvavieruiguin. Sutnje maiddái liikojedje go lei nu mearihis fiinnis ja son gulai
dalááiggi bivttasmálliid ovdagovaide. Revolušuvnnain visot dát jorggihii nuppe gežiid, ja
su goargadis dili biddjui oktavuhtii heajos áiggiin ja boares bajitseađu duššás
golahemiiguin.
Beakkán lea replihkka mii jáhkkimis lei su go son gulai ahte Parisas ledje
láibevátnivuođa geažil stuimmáskan. “Jus sis eai leat láibbit, diktet sin borras
smávvagáhkožiid. Buohtastahttojuvvon iežas isidiin, de lea liikká oalle imaš go su nu
garrasit vašuhedje revolušuvnna áiggis. Soittii leat daningo son lei eambbo doaimmalaš
olmmoš, gii lassin vel lei nissonolmmoš? Dakkár áiggis go revolušunárat háliidedje
