1.2.1 Modeallateaksta

Galget go skuvllas leavssut, vai eai go galgga?

Buohkat geat vázzet skuvlla, dihtet mat leavssut leat. Leavssut leat skuvlabarggut maid oahpaheaddjit addet ohppiide ja maid sii galget bargat ruovttus. Mun áiggun dán čállosis ságaškuššama bokte ovdanbuktit sihke ákkaid ja vuosteákkaid leavssuide.

Vuosttažettiin lea nu ahte leavssut suoládit min astoáiggi. Go leat joavdan ruoktot sullii dii 15:00, de mii johtilit njielastit veahá honnigkorn dahje cornflakes, ja bargagoahtit leavssuiguin. Ollugat čohkkájit dain gitta čieža-   gávcciáigái ja vel maŋŋelii eahkedii. Dalle ii báze ollu áigi vuoiŋŋasteapmái, gallestaddat skihpáriid, dahje hárjehallat. Sii geat dáhttut leavssuid oaivvildit ahte jos mii galgat šaddat čeahpit sihke lohkamis ja čállimis de ferte bidjat áiggi hárjehallat. Dalle eai leat skuvlabeaivvis doarvái diimmut, ja danne fertet leavssuid bargat.

Sii geat ákkastallet leavssuid vuostá dadjet ahte skuvllas leat oahpaheaddjit ja eará oahppit geat sáhtášedje veahkehit min leavssuiguin ja skuvlabargguiguin. Ii leat álo álki bargat leavssuid go ii leat oktage geas jearrá veahki jos dan dárbbaša. Eai buot váhnemat máhte cuovkka (brøk, mat.) dahje preterihta ja máinnašeami. Bargat ovttas earáiguin lea maid ollu somát ja oahppá eambbo maid dainna. Sii geat čurvot ahte eambbo leavssut galget, lohket ahte leavssut leat mielde láhčimin buriid árvvuid ja dearvvašlaš dábiid čuovvugoahtit.

Maŋimustá háliidan vel namuhastit ahte sii geat leat vuostá leavssuid  celket ahte gurput lossa girjjiid ovddos maŋos lea guhkit áigge badjel hirbmat lossat, danne go dat sáhttá váikkuhit čielgeváttuide. Dasa lassin lea bahá vajáldahttit girjjiid ja dehálaš reaidduid ruoktot. Sii geat háliidit bisuhit leavssuid dadjet ahte oahppit leavssuid bokte besset hárjánit okto bargat ja smiehttat, ja ieža geahččaladdat ja gávdnat čovdosiid. Das lassin lea vel nu ahte leavssuid ii dárbbaš alo girjjiin bargat. Sáhttet leat praktihkalaš doaimmat ja girjjit gávdnojit dál maiddái neahtas.

Dás lean ságaškuššan ákkaid ja vuosteákkaid ruovttubargguide maid oahpaheaddjit bardet midjiide. Mu mielas lea ortnegis leavssuid addit, muhto dat galget de relevánta ja leat ávkin min fágalaš ovdáneapmái.

Jovnna (14)