39 / 98
38
Šamanisma
Sámi dološ osku lei juogalágán šamanisma, dahje noaidevuohta,
dološ oskkolaš árbevierru mas noaidi (šamána) lei oskkolaš jođi-
headdji danne go son birgii daiguin fámuiguin mat ráđđejedje sihke
eallima ja jápmima badjel. Oskkudutki
Mircea Eliade
oaivvildii ahte
šamánii, noaidái, lei deháleamos bidjat iežas dihto vuoigŋadillái vai
sáhttá oažžut oktavuođa vuoiŋŋalaš fámuiguin. Jurddašuvvui ahte
máilbmi lea juhkkojuvvon golmma oassái: 1) bajitmáilbmi (albmi), 2)
dat máilbmi gos olbmot ja eallit orrot ja vánddardit beaivválaččat, ja
3) vuolitmáilbmi. Juohke sajis leat vuoiŋŋalaš sivdnádusat mat váik-
kuhit olbmo eallimii. Dat mii lea erenoamáš noiddiin, lea ahte son
sáhttá luvvet iežas sielu nu ahte dat sáhttá guođđit rupmaša ja “vánd-
dardit” eará osiide máilmmis, juogo bajitmáilbmái gos eallinođas-
mahtti fámut ráđđejit ja gos orrot ipmilat main lea buorre váikkuhan-
váldi eatnama eallima badjel, dahje vuolitmáilbmái gos váralaš jáp-
minfámut ráđđejit.
Sielumátkki
oktavuođas sáhtii noaidi geavahit
veahkkevuoiŋŋaid
.
Sámi ja eará davviguovlluid eamiál-
bmogiid oskku ipmárdus dahje ád-
dejupmi. Čilge gova!