57
raša ustit. Muhto buorre lihkus diekkáraččat eai dáhpáhuva
nu dávjá.
Veagalváldin gehččojuvvo erenoamáš garra rihkkun. Veagal
váldin lea bággejuvvon anašeapmi mii lea nuppi miela
vuostá. Dábáleamos lea go almmái dahje dievdu veagalváldá
dahje rihpá nissonolbmo, muhto dáhpáhuvvá maid ahte
almmái/dievdu rihpá nuppi albmá/dievddu.
Buohkat leat hearkkit mii guoská ráhkisvuhtii ja seksualiteh
tii. Go guovttis gávnnadeaba ja ráhkistuvvaba ja anašeaba,
de lea dat sudno eallimis stuorra vásáhus. Dađi vearrát lea jus
bákkohuvvá anašit ja man ieš ii háliit. Olbmot geat dakkáriid
vásihit, ležžet dal mánát, nuorat dahje rávisolbmot, dárbbašit
veahki guhkit áigái.
Lágat mat guoskkahit seksualitehta
Muhtun morálabáhkkomat dahje norpmat guoskkahit sek
sualitehta. Dat gohčoduvvojit dávjá namahusain
seksuála
morála
. Muhtumat leat čadnojuvvon lágaide ja muhtumat
fas eai. Vissis paragráfat Norgga lágain gusket njuolgga
olbmuid seksuála eallimii. Dás namahit muhtun dehálaš
mearrádusaid:
• Veagalváldin dahje rihppan lea rihkolaš.
Veagalváldit
dahje
rihpat
lea go muhtun bákkoha nuppi fámuin anašait
suinna. Sihke albmát dahje dievddut ja nissonat sáhttet
veagalváldojuvvot.
• Seksuála vuolleahki lea 16 jagi. Mii mearkkaša ahte lea
lobiheapme anašit olbmuin gii lea vuollái 16 jagi. Son gii
lea vuollái 16 jagi, namahuvvo vuolleahkásažžan dahje
agivuložin. Jus nuorra olmmoš gii lea vuollái 16 jagi, anaša
olbmuin gii lea 16 jagi dahje boarrasat, de lea son gii lea
boarrasat gii lobihuššá ja ráŋggáštuvvo.
• Ii leat lohpi anašit dahje bargat dan sullasaš doaimmaid
lagas fulkkiiguin, ovdamearkka dihtii oappáin dahje váh
nemiiguin. Dát gohčoduvvo
inseastan.
Inseasta soardá
dađibahábut ollu gánddaid ja nieiddaid. Dat lea duođaid
issoras vearredahku. Máŋga inseasta ášši váidojuvvojit go
nuorat rávásmuvvet. Dasgo sii eai leat ovdal nagodan dan
birra jietnadit maidege ovdalgo rávásmuvve.
veagalváldin:
voldtekt
rihpat:
voldta
rihkolaš:
kriminell
vearredahku:
forbrytelse
