53 / 78
53
paárbevierus, ja baicca čuovvolii
luhteroahpa
. Danne lea luhterlaš
dovddastusčála,
Konkordiegirji
, šaddan erenoamáš deaŧalaš
oahppavuođđun Ivgu-leastadianismmas. Konkordiegirjjis leat
reformašuvdnaáiggi guovddáš oahppačállosat, ja lea ollislaččat
dovddastusčála Ruoŧa girkus gos Læstadius lei báhppan. Dušše
muhtun oasit čállagis adnojuvvojit Norgga girku dovddastusčálan.
Ivgu-suorggis eai ane dán luhterlaš deattuheami ođasin dahje spieh-
kasteapmin Læstadiusa oahpas danne go Læstadius lei ieš luhterlaš
ja báhppa luhterlaš girkus. Čielggadeami maid čálii 1934:s "Leasta-
dialaččaid oskku ja oahpa birra" álggahii Erik Johnsen čilgehusain
mot Læstadius álo doahttalii luhterlaš girku dovddastusčállagiid, ja
ahte leastadialaččat danne galget čuovvut seamma čállagiid iežaset
oahpas ja oskkus.
Ivgu-suorggi almmolaš namma lea "Luhter-leastadialaš searve-
goddi". Dáinnalágiin čuvgejit sihke leastadialaš ja luhterlaš árbbi. Ear-
ret luhterlaš dovddastusčállagiid, leat maiddái Erik Johnsena ja daid
eará boarraseamos sárdnideddjiid sártnit maiddái deaŧalaččat. Dát
sártnit leat čohkkejuvvon girjái
Taler av Erik Johnsen m.fl
.
Okta sivva dasa go Ivgu-leastadialaččain šattai nu lagas ovttas-
bargui Norgga girkuin, sáhttá leat ahte háliidedje vuostálastit friddja-
girkolaš searvegottiid ásaheami. 1800-logu loahpageahčen ledje ee.
baptisttat, metodisttat ja mormonalaččat aktiivvalaččat Romssas. Erik
Johnsena oaidnu gástta dárbbašlašvuođa dáfus dáidá vuolgán su
doarrumis friddjagirkuid vuostá. Ruovttugásta lea heahtegásta ja lea
leamaš dábálaš Ivgu-leastadialaš árbevierus, eará leastadialaš
suorggit eai leat nu olu deattuhan gástta, muhto baicca persovnnalaš
jorgalusa.
Ivgu-leastadialaččaid lohkamat sulastahttet hámi dáfus oalle
eará leastadialaš surggiid lohkamiid. Álggahit sálbmalávlumiin, roh-
kosiin, oskku dovddastemiin ja Áhččemin-rohkosiin. Dasto lohkkojuv-
vo sárdni, dábálaččat Luhtera poastalis, muhto sáhttá maid leat sár-
dni maid moriidusa ovdalaš sárdnideaddjit leat čállán, omd. Erik
Johnsen. Maiddái Læstadiusa sártnit geavahuvvojit. Dát gohčoduvvo
poastal-lohkamin
. Dasto sárdnida sárdnideaddji muhtun Biibbal-
teavsttas. Lohkan loahpahuvvo sálbmalávlumiin, rohkosiin ja bures-
sivdnádusain. Lohkamiin eai geavahuvvo "olgguldas" gaskaoamit nu
go musihkka dahje koarralávlun, muhto sáhttet gal geavahit orgela
jus lohkan lágiduvvo girkus.
Ivgu-leastadialaččaide leat Luthera čállagat šaddan deaŧa-
leappot go Læstadiusa čállagat. Dát lea šaddan oalle dábálažžan
nuorta-leastadialaš birrasiin. Nubbi dovdomearka Ivgu-suorggis lea
ahte nu gohčoduvvon "lihkahus" ođđa áiggi lohkamiin lea šaddan