jáhkkit ja navdit
gáddit ja čuoččuhit juoidá,
muhto ii sáhte duođaštit
Sámi báhpa Olaus Sirma
divttat su giehtačállagiin.
Divttat prentejuvvojedje
Schefferusa girjjis
"Lapponia", 1673.
ilbmagohte
šadde, álge boahtit
Sápmi ja máilbmi
138
Mii lei čuvgeshusáigi?
1690-logu rájes ja miehtá 1700-lohku gohčoduvvo
čuvgehusáigin. Dát áigi lea ožžon namas go dal-
le ledje ollu olbmot oahppan lohkat ja šaddagohte
sáhkkii ja hálidedje diehtit eambbo. Čuvgeheapmi
mearkkaša juohkit dieđuid dahje oahpahit. Ii lean
šat dohkálaš dušše
jáhkkit ja navdit
. Olbmot ohca-
gohte duohtavuođa ja gáibidišgohte duođaštusaid.
Sáhkkes dutkit dutke luonddu, almmi ja mearrabot-
ni. Olbmot lohkagohte eambbo girjjiid ja áviissaid,
háleštedje ja digaštalle servodatlaš áššiid. Olbmot
maiddái johtigohte viidábut. Sii ledje hirpmástuv-
van das ahte man unnán sii dihtet máilmmi birra.
Girjjit ja áviissat
Eambbo girjjit
ilbmagohte
ja šadde dábálažžan go
daid lei álkkit fidnet ja hálbbit oastit. Áviissat levve
miehtá Eurohpa ja jagi 1650 ledje buot stuorra gáv-
pogiin áviissat. Okta daid deháleamus girjjiin mii
ilmmai čuvgehusáiggis, lei Encyklopedien. Ency
klopedien lei oahppogirji mas sáhtii lohkat ja oahp-
pat ođđa jurdagiid ja teknihkalaš ovdánemiid birra.
Ollu olbmot beroštišgohte girjjiin ja hálidedje oahp-
pat eambbo.
Ollu olbmot ledje
oahppan lohkat ja
šaddagohte sáhkkii
ja hálidedje diehtit
eambbo.
