Sápmi ja máilbmi
142
logaldallin. Lea muitaluvvon ahte Newton lei
fuones ja ahkidis logaldalli, ja eai ollugat hálii
dan čuovvut su logaldallamiid.
Newton liikui čoavdit váttes gažaldagaid, ere
noamážit matematihkalaš gažaldagaid. Jagi
1687 ilmmai girji: ”Principia”. Dasa lei Newton
čállán gravitašuvdnačovdosa ja daid golbma
lihkastatlágaid, maid son ieš lei gávnnahan ja
rehkenastán. Otná dan beaivvi geavahit mii
dáid vugiid go áigut rehkenastit gravitašuvnna
ja lihkasteami.
Isaac Newton čájehii jagi 1704 ahte čuovggas
leat buot ivnnit mat gávdnojit arvedávggis. Son
geavahii prismaid ja čájehii ahte čuovga bieđga
na ivnniide. Dát čuoččuhus bovttii garra vuos
temiela go risttalašvuođa bokte olbmot ledje
oahppan ahte čuovga lei vielgat ja ”buhtis”.
(Ill 125 ja 126)
Newton liikui čoavdit
matematihkalaš
gažaldagaid.
Beaivečuovggas leat
ollu ivnnit.
