![]()
167
Eallinnjuolggadusat
njuolggadusat
mat muitalit mo galgá eallit
Gárrenmirkkot
mirkkot main juhkaluv
vá/gárihuvvá
Gearjidanlihtti
lihtti maid muŋkkat
geavahit go galget gearjidit borramuša ol
bmuin
Gearjidit
ánuhit borramuša dahje ruđa
earáin
Golbma ČIŊA
dustet Buddha veahki,
oahppat Buddha oahpu, čuovvut Buddha
eallinnjuolggadusaid
Guoibmi
eamit dahje isit
Karma
dilli mii šaddá das mo don válljet
eallit. Jos dagat buori daguid ja čuovut
dharma, de oaččut buorre karma.
Kloasttar
visti gos muŋkkat ja nonnat
ásset ja barget
Mantra
dajahus maid máŋgii geardduha
Muŋka
gánda gii orru kloastaris. Son
rohkadallá ja bálvala Buddha. Son lohká
Buddha teavsttaid ja čuovvu su oahpu
Nirvana
ollislaš friddjavuohta ja illu
Nonna
nisu gii ássá klosteris. Son rohka-
dallá ja bálvala Buddha. Son lohká Buddha
teavsttaid ja čuovvu su oahpu
Runzui
dáhttut eaiggádit ollu
ávdnasiid,dáhttut eambbo ruđa
Spaktan
konsentrašuvdna
Stupa
unna tempelaš
Suorranit
juohkásit máŋgga guvlui, ja
rievdat
Sutra
muitalusat Buddha eallimis
Tripitaka
buddhisttalaš bassi čállosat
Vesak
ávvudit Buddha eallima
Vulan
muittašit jápmán fulkkiid
Juvddálašvuohta
Abraham
vuosttaš juvddálaš,
Arka
sadji synagogas gos rabbina čuožžu
ja sárdnida. Arkkas lea maid skábe gos
torahrullat orrut.
Bar MITZVA
gánda, 13 jahkásaš, gii
čuovvula juvddálaš njuolggadusaid
Bat MITZVA
nieida, 13 jahkásaš, gii
čuovvula juvddálaš njuolggadusaid
Birasčuohpaheapmi
cissá ovdanáhkis
čuohpastit oasi eret.
Gaskanuorta
guovlu gaskal Asia, Afrihká
ja Eurohpá. Riikkat mat gullet gaskanurtii,
leat: Arabia, Israel, Jordan, Irak, Iran
Hanukka
ávvudit agálaš lámppá mii buol-
lá synagogain miehtá máilmmi
Hebreálaš
olbmot geat ásse gaskanuort-
tas 400 jagi dassái
Holocaust
issoras dáhpáhus
Juvddálaš
olmmoš gii čuovvu
juvddálašvuođa
Juvddálašvuohta
oskkoldat
Kippa
unna gahpiraš oaivvi alde go rohka
dallet (albmáin/dievdduin)
Koscher
biergu mii lea njuvvojuvvon
juvddálaš njuolggadusaid mielde
Luondduipmil
luonddufenomenat mat
doibmet ipmilin: Beaivváš, geađgi, várri,
jávri, ealli, biegga, arvi ja ollu eará.
Máidnut
rábmot, čilget čáppa sániiguin
Mohel
son gii čuohpasta mánás návle
birasliikkis oasi
Ortodoksa
juvddálaš árbevirolaš
juvddálašvuohta, mii ii rievdda, muhto bissu
nu mo álggus lei
Pesach
juvddálaš beassášávvudeapmi
Rabbinár
sárdnida synagogas, ja oahpaha
olbmuide
tanach
ja
torah
166
Rohkos
ságasteapmi, rohkos lea dat oassi
maid don dajat Ipmilii
Servodat
guovlu gos olbmot ellet
čoahkis/ovttas/searválaga
Sharia
muslimaid eallinnjuolggadusat
šiaisláma
islámaoskkoldat mii suorranii
árbevirolaš islámas
Sisaboahtu
ruhta maid dine go bargá
barggu
Stuorra-Id
ávvudeapmi maŋŋá bassi
vádjolusa Mekkai
sunniisláma
árbevirolaš isláma
Sure
kapihtal koranas
Uhca-id
ávvudeapmi go fástumánnu nohká
Vuođđudit
álggahit
Hinduisma
Askehta
olmmoš gii čohkká ja smiehttá, ja
rohkadallá. Háliida juksat ollislaš áddejumi.
Bálvvát
olbmot geat veahkehit ja barget
earáid ovddas
Brahma
bajimus ipmil hinduismmas
Dalita
olmmoš gii ii gula makkárge servo-
dahkii
Dharma
hinduismma eallinnjuolggadusat
Divali
čuovgga ávvudeapmi
Eallinvuorbi
mo eallin šaddá
Ganesha
hinduismma ipmil
Guru
hinduisttalaš oahpaheaddji, oahpa-
ha maid Yoga
Hindu
olmmoš gii ássá Indias ja čuovvu
hinduismma
Hinduisma
osku dahje eallinvuohki Indias
ja India ránnjá riikkain
Ipmilgovvosat
báccit ja govat ipmiliin
Karma
dilli mii šaddá das mo don válljet
eallit. Jos dagat buori daguid ja čuovut dhar-
ma, de oaččut buorre karma.
Lakshmi
nissonipmil ja Vishnu eamit
Leaska
nisu geas isit lea jápmán
Lotuslieđđi
lieđđi mii govvida čuvgehusa
ja áddejumi
Mandir
hindutempel
Mediteren
čiekŋalis jurddašeapmi
Moksha
bestojupmi, friddjavuohta
Niehtti
borramuš
Oaffaruššat
skeŋket ja addit juoidá ip-
miliidda
Puja
rohkadallan
Samsara
ođđasit riegádeapmi
Servodat
olbmot čoahkis ja sis leat
oktasaš oaidnu ja vuogit mo láhttet
Shiva
hinduismma ipmil. Billisteaddji. Son
bilida máilmmi ja hukse dan fas.
Shivaitta
olmmoš gii osku Shivai
Siellu
vuoigŋa
Veda
hinduisttalaččaid bassi čállosat
Vishnu
hinduismma ipmil. Son galgá bisu-
hit máilmmi.
Vishnuitta
olmmoš gii osku Vishnui
Yoga
vuogit mo čohkkát ja vanahit
rupmaša go meditere/jurddaša
Buddhisma
Bálggis
luodda, geaidnu
Bázzi
govus olbmos, eallis dahje mas nu
Brahman
buddhista báhppa
Buddha
son gii vuođđudii Buddhisma.
Mearkkaša maid:
son gii lea morihan
Buddhisma
eallinvuohki mii lea dábálaš
muhtin riikkain Asias
Buddhista
olmmoš gii čuovvu Buddha
oahpu
Buressivdnidit
sivdnádallat, dahkat
buhtisin
