31 / 74
30
Fástu
ávvuduvvo
Ramadan
-mánus muitin dihte dan vuosttaš alm-
mustusa maid Muhammad oaččui. Ieš almmustusbeaivi lea fástomá-
nu 27. beaivvi. Juohke beaivvi fástománus lohket Koránas moskèas.
Ii galgga borrat maidege beaivvášbadjáneami ja beaivvášluoitádeami
gaskka, ja danne dávjá álggahit ja loahpahit beaivvi álbmás borramu-
šain. Mánát geat leat nuorabut go sullii 10 jagi, eai dárbbaš oassálas-
tit fástui. Seammá guoská boarrásiidda ja buhcciide. Musliimmalaš
kaleanddar čuovvu mánu, nu ahte áigi goas Ramadan álgá, sáhttá
rievddadit jagis jahkái. Fástománnu loahpahuvvo go láđasmánnu fas
oidnogoahtá almmis. Dat ávvuduvvo stuora feasttain ja olu herskui-
guin. Olu musliimmat addet skeaŋkkaid guhtet guimmiidasaset, ja jus
muhtumat leat riidalan, de lea dát vuogas áigi addit ándagassii.
Hajj
lea dat mánnu jagis go musliimmain lea oskkolaš geatnegas-
vuohta vuolgit bassivádjolussii Mekkai jus lea vejolašvuohta dan dah-
kat. Musliimmaid mihttomearri lea čađahit dákkár mátkki goit unnimu-
sat okte eallimis. Korána 3. suras čuožžu:
Vuosttaš tempel mii vuođđuduvvui olbmuide lea dat mii lea Mek-
kas, buressivdnádussan ja láidesteapmin olles máilbmái. Dás leat
čielga mearkkat, Abrahama sadji, ja sihkkarvuohta sidjiide geat
bohtet dohko. Lea olmmošgotti geatnegasvuohta Ipmila ektui
vuolgit bassivádjolussii Vissui, gávdnat dasa čovdosa.
Dat guhte boahtá Mekkai bassivádjolussii, galgá čađahit olu rituálalaš
daguid. Álggos basada dárkilit ja lonuha beaivválaš biktasiid vilges
biktasiiguin mat leat ovttalágánat buot bassivádjoleddjiin. Dasto man-
ná stuora moskèai Mekkas gos bassi
Kaba
lea. Dat lea stuora birco-
hámat visti mii lea gokčojuvvon čáhppes liidnediŋggain. Bassivádjo-
leaddjit galget vázzit čieža geardde Kaba birra. Máŋga duhát olbmo
čáhket oktanis sisa, muhto dušše moattis besset nu lahka bassi-
vuođa ahte besset guoskkahit dan čáhppes geađggi mii lea muvre-
juvvon ovtta čihkii. Muitaluvvo ahte eŋgel Jibril (Gabriel) attii dán
geađggi Ibrahimii (Abrahamii).
Maŋŋel go bassivádjoleaddji lea galledan
Kaba
, de galgá son
mannat Mekka-gávpoga olggobeallái ja viehkat guovtti aláža gaskka.
Dát lea muitin dihte dan go Hagar ozai čázi alccesis ja bárdnái Ismai-
lai. Dán guovtti aláža gaska lea moadde čuođi mehtara. Dasto man-
ná bassivádjoleaddji guolbanii mii gohčoduvvo
Arafat.
Árbevieru miel-
de lei dá dat báiki gos Muhammad doalai iežas maŋemus sártni.
Doppe orrot bassivádjoleaddjit muhtun áiggi jaskatvuođas. Dasto
mannet viidáseappot Mekka guvlui ja bisánit ovtta báikái mii gohčo-
duvvo Mina. Doppe bálkestit sii geađggi golmma bácci vuostá mat