18 / 74
17
Nu guhká go leat beassášmeassut, de galget olbmot borrat
“suvrrakeahtes láibbi” (omd. jeasttahis láibbi). Dát lea muitin dihte
dan áiggi go Movsses šiehtadalai Faraoin beassat vuolgit. Buohkat
fertejedje leat gergosat johttát oanehis áiggis, ja danne ii lean áigi
vuordit dassážii go dábálaš láibi lei gárvvis. Ovdal beassážiid lea
deaŧalaš bassat viesu. Juvddálaš beassážiid deaŧalaččamus beaivi
lea basiid vuosttaš eahket. Dalle borada bearaš feastamállásiid. Ov-
dal go boradit, de leat muhtun vierut maid ferte čuovvut: galgá lohkat
dihto čálabáikkiid Toras ja lálvut lávlagiid. Beavddis leat biepmut mat
galget muittuhit dan mii dáhpáhuvai dalle go guđđe Egypta: bahča
urtasat muittuhit daid váttis jagiid Farao vuollásažžan. Lábbábiergu
muittuha mátkki mihtu, Jerusalema tempela.
Rosh Hashana (ođđabeaifeasta) ja Jom
Kippur ( buorádusbeaivi)
Juvddálaš árbevierus leat olles njeallje ođđabeaifeastta. Okta dain
lea Rosh Hashana ja gohčoduvvo maiddái “básunčuodjanbeaivin”
(3. Mos 23, 24). Dán beaivvi vuođđun lea jurdda Ipmila duomu birra,
danne go dán beaivvi gáibida Ipmil čilgehusa olbmuin ja našuvnnain.
Danne galget basit muittuhit man deaŧalaš lea riekta eallit Ipmila lága
mielde.
Rosh Hashana bistá guokte beaivvi. Ipmilbálvalusas synagogas
muittuhit mot Ipmil lea várjalan olbmuid. Ipmilbálvalusa loahpas bos-
sot básuvnnain. Dát govvida duomu beaivvi ja dan mii sáhttá dáhpá-
huvvat jus ii eale riekta.
Rosh Hashana maŋŋel čuvvot 10 beaivvi go guhtege galgá
jurddašit mot son eallá, danne go daid beivviid mearrida Ipmil geat
galget čállojuvvot Eallima girjái. Go dát beaivvit leat vássán, de boh-
tet
Jom Kippur
-basit, buorádusbeaivi. Dalle galgá rohkadallat ánda-
gassii addojumi suttuidis ovddas ipmilbálvalusa oktavuođas synago-
gas ja lohkat Čállagis giittusoaffarin Ipmila árbmugasvuođa ovddas.
Loahpas lea básunčuodjan ja buohkat dearvvahuvvojit beassáš-
meassuid sániiguin: “Boahtte jagi Jerusalemis!”
Sukkot: lastabartameassut
Dáid meassuid ávvudit čieža beaivvi muitin dihte dan áiggi go Israela
mánát vánddardedje sáttomeahcis 40 jagi Movssesa fárus, gitta das-
sážii go bohte dan lohpiduvvon riikii, Israelii. Dán áiggis orro olbmot
oakse- ja lastabarttain, ii sis lean fásta orrunsadji.
Basit ávvuduvvojit dan bokte ahte huksejit lastabartta (
sukka
hebrealaš gillii) gilvvagárdái dahje verándii. Bartta dáhkki galgá leat