Ii oktage sáhte justa muitalit mii ráhkis
vuohta lea, muhto máŋga diktačálli leat
čállán ráhkisvuođa birra. Odne dahket
p-pillat ja kondomat álkibun garvit áhpe
hisvuođa. Ahte ráhkásmuvvan lea buorre
sivva anašit, na dan ferte juohke okta ieš
mearridit. Ollugat oaivvildit ahte ustibiin
leat eanet seksavásáhusat go alddiset.
Gávdnojit sihke morála- ja láhkanjuolgga
dusat seksuála láhttemiidda. Deháleamos
njuolggadusat leat dat mat gusket vea-
galváldimii ja insestii (anašallan lagas
fulkkiiguin). Prostitušuvdna gal ii leat lobi
heapme, muhto dinet ruđaid earáid prosti
tušuvnnas gal lea lobiheapme (hallik
doaibma).
Don leat geatnegahtton almmuhit iežat
guoibmái jus dus leat nuoskkesdávddat,
juogo don ieš almmuhat dahje doavttir dan
dahká. Seksuála vuolleahki Norggas lea 16
jagi.
Náittosvuođalágat leat rievdan ollu áiggiid
čađa ja dál gávdnojit Norggas máŋgga
lágan eallinvuogit. Náittosdilli lea nisson
olbmo ja almmáiolbmo/dievddu gaskasaš
soahpamuš mas lea láhkasuodjalus. Láhka
addá rivttiid ja geatnegasvuođaid mat gus
ket mánáide ja ekonomalaš diliide. Dat
addá maiddái geatnegasvuođaid ja vuoi
gatvuođaid addit ja oažžut seksuála duhta
demiid.
Elošteapmi lea fásta oktavuohta mii
mearkkaša ahte guokte olbmo elošteaba
dahje ássaba ovttas. Oktavuohta ii leat
mearriduvvon lágaid bokte, muhto elo
šteaddjit sáhttet dahkat soahpamušaid
mat gusket ovdamearkka dihtii viesso
geavaheapmái ja árbái jus nubbi jápmá.
Go elošteaddjit ožžot mánáid, de oažžu
nissonolmmoš automáhtalaččat váhnen
ovddasvástádusa okto. Muhto bárra sáhttá
almmuhit álbmotregistarii ahte sudnos lea
oktasaš váhnenovddasvástádus.
Searválasvuohta lea go guovttis seamma
sohkabealis registrereba iežaskaoktavuođa.
Dán lágan soahpamušas lea seamma
fápmu go náittossoahpamušas. Dan lassin
mearridit máŋggas ássat iehčanassii.
Oarjin lea leamaš iešválljejuvvon náittosdilli
diehttalas maŋimuš čuohtejagiid.
Lágiduvvonnáittosdilit ledje hui dábálaččat
ovdalis áiggis Norggas. Diekkáraš vierut leat
odne áibbas dábálaččat Asias ja Afrihkás.
Otne sáhttá válljet girkolaš dahje borgárlaš
vihaheami. Ahkerádji lea 18 jagi go áigu
náitalit ja dahkat searválasvuođa soahpa
muša. Muhto váhnemat ja fylkkamánni
sáhttet addit lobi, jus soai geat áiguba
náitalit, leaba nuorabut.
Go bárra fárreba guotti sadjái, de dat
gohčoduvvo sierraneapmin. Ferte vuos
ássat jagi sierraneamis ovdal go beassá
earránit.
Gažaldagat
1 Mii lea náittosdilli?
2 Mii lea elošteapmi?
3 Mii lea searválasvuohta?
4 Mii lea erohus sierraneamis ja
earráneamis?
Čoahkkáigeassu
76
