49
Tjaalehvuekieh
Tjaalehsuerkieh böörhkedh
M
uvhth tjaelijh utnieh gieltegs «raasti rastah restiedidh»,
vuj voejkelieh tjaalehsuerkien njoelkedassh böörhkedh,
juktie eah sijhth barre akten kategorijese biejesovvedh.
Nov guktie saemien guvviedaajhtije jih tjaelije Synnøve Persene, guhte
ij sijhth barre dam «saemien» mierhkem biejedh sov barkose. Daate
lea aamhtese maam digkiedieh jijnjebinie iemiealmetji kultuvrine. Mij
lea saemien, krueneseatnemen, inuk, maori, indijaaneri lidteratuvre, vuj
daajhteme, kåanste? Gosse saemien daajhtije lea mååleme naan abstraakte
guvviem, mejtie lea dellie saemien kåanste? Gosse ij motijveste vååjnh?
Vuj gosse naan maori tjaelije lea gærjam tjaaleme engelesgielesne, naan
aamhtesen bijre mij ij doehtedh maori kultuvrem. Mejtie lea dellie maori
lidteratuvre? Muvhth iemiealmetji tjaelijh kaanne demtieh eah jijtsh
kultuvri njoelkedassi mietie berkieh, eah dennie etnihke kategorijesne
tjaakenh, sijhtieh vijriehkåbpoe jaksedh.
Sjaangerem vijriedidh
Sigbjørn Skåden lea noerhtesaemien tjaelije, Skániid tjielteste, åar
jene Troms fylhkesne. Skådene lea vuastalamme dam mij satne gohtje
«saemien kanone», dah tradisjovnelle njoelkedasside mah stuvrieh
mij lea buerie saemien lidteratuvre. Jalhts nov lea firreme romantihke
natuvreguvvide, jih gieriesvoetem ealojde, juvride, eatnamasse, dellie
læjhkan saemien «mierhkem» åtna sov tjiehtesinie, ihke saemiej bijre
tjaala, jih saemien byjreskh buerkeste. Sov voesteges tjiehtesegærja lij
Skuovvadeddjiid gonagas (Gaameh’gååriji gånka)
2004,
Skomakernes