14 / 134
14
Tjaalehvuekieh
lig]. Gosse naan «ovrovne» faageteekstem sjiehtesjamme guktie
aelhkie jih gielteges lohkedh siejhme lohkijasse, dellie byöggkeh
kedaejremen teekstine gohtje.
Daaroedehteme
– Nöörjen, Sveerjen dovletji politihke saemiej
vööste. Sveerjesne badth joekoen politihkem utnin Nöörjeste.
Båatsoesaemieh geerelidh sivilisasjovneste; saemieh edtjin bijjene
vaeresne, vuelnie vuemine årrodh. Ij naan vihties årromesijjiem
utnedh, ihke johtetjealmetji «primitijve» jielemevuekide gorre
didh. Dam politihkem gohtjedin «
Lapp ska vara lapp
». Dah sae
mieh mah idtjin båatsojne berkieh, dah jis barre daarojne ryökne
sovvin.
Nöörjesne jis voejhkelin gaajhkide saemide tjihtedh jijtsh vuekieh,
kultuvrem jih gielem sliejhtedh, eensi daarojne sjidtedh. Seam
ma goh Rassjan kommunistihke reeremen vuajnosne, Nöörjen
sosijaale-demokratihke reeremen åejvieulmie lij gaajhkide seam
maleejns giehtjedidh, seamma haamose sjiehtedidh.
Dotkedh
veele goerehtidh, vuartasjidh jih giehtjedidh naan joekoen
sjiere aamhtesem, aatem vuj fenomeenem. Faagediejvese mij buer
keste universiteeten-, jolleskuvlenbarkiji darjomesh.
Dotkije –
almetje mij joekoen goerehte jih giehtjede naan aamh
tesem. Siejhme lea dagkeres almetjem guhte universiteetine,
jolleskuvline barkeminie dotkijinie gåhtjodh.
Eepose: (
Greeken gieleste
,
soetestimmie
), vaajeshmah dovletji utniejin
laavlodh. Daamhtaj maavvehke-vaajese lea. Åarjelsaemien hearra
Anders Fjellnere (Fiellere Aanta), aktem buerie vuesiehtimmiem
bæjkoehti, darhkan dihte beagkoes
Biejjien baernien såangoe.
Dih
te hov lea dagkeres maavvege-vaajese mij åtna staalehke ålmam