100-jagi ávvudoalut muittašettiin sámiid vuosttaš riikačoahkkima Deanus 1919, ja 2019 álgoálbmotgiellajagi ávvun, ja dasto 2019 luossajagi ávvun.
Áigi:
Suoidnemánu 5. b. 09.00-15.30
Báiki:
Biarasvisti, Deanušaldi ja Deanu musea, Buolbmát
Lágideaddjit:
DeanuInstituhtta, Girjjálašvuođaguovddáš ja ČálliidLágádus
Ovttasbargoguoimmit:
Deanu musea, Buolbmát ja Buolbmát gilisearvi
Rabas buohkaide.
12.00-1530
Mánáid giellabeassi Ahkodat: 8 – 11 jagi, 20 saji. Lágideaddjit: Girjjálašvuođaguovddáš.
17.00
Bassemuor-geahčen basson luossa - ollesolbmuide. Máksá NOK 200,-
18.30-19.00
Sámegiella šaddá čállingiellan, 400 jagi giellahistorjá. Aage Solbakk ságastallá ja almmuha ođđa giellagirjji
20.00-22.00
Konsearta
Deatnogátte nuorat ja Anne Lise Varsi
Amund Johnskareng čuojaheaddjiiguin Haldvan Nedrejord,
Thorbjørn Solbakken, Arne Storvik, Sverre Gjørvad
22.30.-0200
Dánsa, Bare Æ čuojaha
Konsearta-bileahtta: NOK 200,-
Lágideaddjit dii 17.00 rájes: Girjjálašvuođaguovddáš,
ČálliidLágádus, Buolbmát gilisearvi ja Deanu musea.
Seminára prográmma, fáddá: Sámepolitihkka ja sámi vuoigatvuođat álgoálbmot geahčastagas álgoálbmotgiellajagis
Jođiheaddji: Harald Gaski, DeanuInstituhta stivrajođiheaddji ja sámi kultuvrra ja girjjálašvuođa professor, Tromssa universitehta - Norgga arktalaš universitehtas.
09.00-09.05:
Buresboahtin.
09.05-09.30:
Sámediggepresideanta Aili Keskitalo: Álgoálbmotgiellajahki ja sámegiela hástalusat riikkadásis.
09.30-09.50:
Unjárgga gieldda giellaguovddáža jođiheaddji Jaane Juuso: Hástalusat báikkálaš dásis.
09.50-10.10:
Prof. Harald Gaski, Tromssa universitehta: Sámegiela dilli buohtastahttojuvvon eará álgoálbmogiid gielladiliin.
10.10-10.30:
Njulget selggiid, vanahat julggiid ja jugistat káfe dahje teaja
10.30-11.00:
Prof. Ivar Bjørklund, Tromssa universitehta: Troandimis Detnui – sámepolitihkka historjjálaš ja áigeguovdilis geahčastagas.
11.00-11.30:
Prof. Øyvind Ravna, UiT: Sámi vuoigatvuođat álgoálbmotrivttiid ja maŋimuš áiggiid alimusriekteduomuid ektui Norggas.
11.30-12.00:
Historihkkár, Dr. Philos Steinar Pedersen, Deanus: Sámi riektedilit vássán čuohtejagis maŋŋil 1919.
12.00-12.30: Ságastallan
12.30-13.30: Borran
13.30-14.00:
Dutkanprofessor Rauna Kuokkanen, Lappi universitehtas, Roavvenjárggas: Sámi iešmearrideapmi árvvoštallojuvvon álgoálbmot dutkama ja vásáhusaid vuođul Davviriikkain ja Kanadas.
14.00-14.30:
Vuotnaguolástuslávdegotti jođiheaddji ja ovddeš guolástusministtar Helga Pedersen, Deanus: Mearrasámiid vuoigatvuođat ja báikkálaš iešmearrideapmi.
14.30-15.00:
Ságastallan ja loahpaheapmi
Mánáiddoaluid prográmma, fáddá: Deanučázádaga luossabivdokultuvra seailluha guovllu sámegiela!
Jođiheaddjit: Liv Tone Boine, oahpaheaddji, mánáidgirječálli ja lágádusdoaimmaheaddji, ja Heidi Guttorm Einarsen, lágádusdoaimmaheaddji ja oahpponeavvočálli.
Dii 12.00 – 16.00
Geavatlaš doaimmaid bokte bagadat ja oahpahat mánáide sámegiela.
NB! Prográmmii heivehat maiddái ráhkaduvvon oanheis filmmaid mat čájehit Deanučázádaga luossabivdovugiid!
1) Musea Buolbmágis lea deatnogáttis, mánáiguin fárrolagaid vázzit čáhcegáttija dahke , das oanehaččat muitalat mánáide
- leagi ja čázádaga historjjá
- mo olbmot doložis ásaiduvve báikkiid
- maid muhtin báikenamat muitalit báikki birra
- maid bázáhusat luonddus muitalit,
- das sihke bálvvosbáikkit ja dološ bivdorokkit
- mo čázádat lei dehálaš johtolagaide
- mánát besset oahpásmuvvat ovddeš birgenvugiide,
- ja das erenoamážit deanuluosa mearkakšumi leagi ássamii.
Sierra: Oanehis filmmat mat čájehit Deanučázádaga luossabivdovugiid.
2) Fatnasis
- oahpásmuvvat beakkán deanu fatnasii, fatnasa iešguđet osiid namahusaide
- mánát besset suhkat ja goargŋut čuimmiiguin.
3) Máinnas ja luohti
- guovllu muitalusat ja máidanasat
- guovllu luođit, oahpahat mánáide muhtin guovllu luđiid
4) Ráhkkanat bassit luosa
- ráhkadat bassenmuoraid
- čollet luosa
- oahppat dakko bokte dan maid dárbbaša diehtit deamnuluosa birra
- ráhkadat luosa bassenláhkái, muitit sáltestit diimmu ovdal go áigut bassit
5) Bassit luosa – ja dalle leat maiddái oahppan mo mii diehtit ahte luossa lea giksan go áššus bassá, ja de borrat iežamet basson luosa.
6) Loahpahat dii 15.30
Ođasmahttán 02.07.2019 Almmuhan: Mihkku Solbakk
|