27
Sápmi 500–1600
leamos gálvvut. Sápmelaččat fas ožžo ruovddi,
bálselihtiid ja eará ávdnasiid maid ieža eai dud
djon. Norgga boarráseamos ruovdereaiddut leat
gávdnon sámi ássanbáikkiin. Bálsebihtát ja bálse-
moalut leat gávdnon máŋgga sajis Sámis.
Vuosttaš amas olmmoš gii čállá ahte son gávppaša
sápmelaččaiguin, lea Ottar. Ottar lei vikiŋga gii
lei fárren davás ja šaddan Hologalándda
hoavda
.
Son
galledii
Englándda gonagasa Alfreda jagi 890
m.m.á., ja muitalii sutnje mo son eallá ja geaiguin
son ovttastallá doppe guhkkin davvin. Muitalus
duođašta ahte sápmelaččain ledje oktavuođat
amas olbmuiguin, ja ahte sii gávppašedje ja lonu
halle gálvvuid amas olbmuiguin. 1500-logu loahp
pas ledje muhtun sámit šaddan fastaássin ja
oahppan eanadoalu fievrridit.
Ottara muitalus Gonagas Alfredii
Gonagas Alfred
Mun ásan dáppe guhkkin davvin. Báikki
namma lea Hologalánda. Bivddán
morššaid
ja
njurjuid
. Morššanáhkki lea
buorre. Das sáhttá duddjot nana skiipa
báttiid. Mus leat sávzzat, gusat ja spiin
nit. Dáppe eai ása eará dáččat go mun.
Duoddaris ásset sápmelaččat. Dálvet sii
bivdet meahcielliid ja geasset fas bivdet
meara. Sin riggodat lea goddi ja meahci
eallit. Mun gávppašan singuin náhkiid ja
dolggiid
. Muhtumin bohtet gáidnulaččat
rievidit.
Dearvvuođaiguin Ottar
(Oaniduvvon ja heivehuvvon)
Ottara muitalusa sáht
tá dán girjjis lohkat.
hoavda
guovllu ”gonagas”
galledii
finai guossis
morššaid
mearraeallit
njurjuid
mearraeallit
dolggiid
lottis leat dolggit. Dolggit
leat lotti “gárvvut”.