Mijjieh daebpene 2

48 Daaroedehteme Dellie goh Nöörjen rïjhke aadtjegh demo­ kratijine sjïdteme, idtjin gaajhkh almetjh jïh nyjsenæjjah åadtjoeh mealtan årrodh nænnoestidh guktie rïjhke edtji stuvre­ sovvedh. Barre dah båantoes, ræjhkoes almetjh, gaarmanæjjah jïh eatneme-aajhterh åadtjoejin politihkerinie sjïdtedh jïh gïelem vedtedh. Idtjin saemieh åadtjoeh gïelem vedtedh, jilhts eah lin eatnemeaajterh. Ij lij sjïehtele jienebelåhkoe edtja laakide nænnoestidh mah aalkoeåålmegidie dijpieh. Dïhte jaepien 1898 deahpadi. Nöörjen åejvieladtjh jååhkesjin laakide mejtie stïllin, gaajhkh saemien learohkh edtjin ajve daaroengïelem skuvlesne lïeredh soptsestidh, lohkedh jïh tjaeledh. Laakesne aaj tjåadtjoeji, ij lij luhpie skuvlesne saemiestidh, saemien lohkedh jallh tjaeledh gænnah. Dïhte skuvlelaake tjuerpieslaakan dejtie saemiengïeleh maanide sjïdti. Jïjnjesh mah idtjin lïerh lohkedh jïh tjaeledh, jallh idtjin guarkah man bïjre dam skuvlesne lohkehtehtin. Saemiengïele hov raaktan nimhtie gaarvani. Dïhte boelhke hov daaroedehteminie gohtjesåvva. Muvhth lohkehtæjjah jïh skuvlebarkijh hov daam laakem vuastalin. Vööjnin hov maaje, idtjin maanah daaroengïelem eensilaakan lïerh jïh eah dejtie jeatjah faagide gænnah. Dah gellien aejkien reerenassese klååkin. Minngemes dle reerenasse dejtie laejhtiemidie golteli, jïh laakem jarkestin jïh Stoerredigkie jorkestimmiem jååhkesji. Jaepien 1967 luhpie sjïdti saemiengïelesne lohkehtidh, jïh saemiengïele aaj faagine skuvlesne sjïdti. Dellie lij dïhte daaroedeh­ teme joe raaktan 70 jaepieh orreme, jïh jïjnjh saemieh leah joe hïnneme saemiengïelem dassedh. Gånka lea mænngan saemide antegassem luajhteme dej goerpi åvteste mejtie Nöörjen rïjhke saemiej vööste darjoejin. Aktene åålmehståvrosne byöroe aalkoeåålmege aaj åadtjodh jïjtsh seabradahkese mealtan årrodh baajnehtidh. Jis eah åadtjoeh, dellie kultuvre, aerpie, vuekie-voeth, gïele jïh maahtoe gaarvanieh. jealamadtje ræjhkoes, båantoes, eatneme- aajhtere allasidh soptsestidh Kárašjohkesne jaepien 1950.